De NVAB en haar Tien Geboden

De NVAB en haar Tien Geboden

Gaat wel lekker, toch ?

Zo op het eerste gezicht gaat het best wel goed met de beroepsvereniging der bedrijfsartsen, de NVAB: vereniging met lange traditie, want 75 jaar oud. 2000 leden met een actieve kern van 80-100 man/vrouw. Actief bestuur dat aan de weg timmert. En elk jaar weer de succesvolle BGD dagen, waar toch gauw 500-600 bedrijfsartsen op afkomen om zich te laten bijpraten. Grote boekenkast vol met richtlijnen (allemaal evidenced based natuurlijk), een veel bekeken website, een eigen kwaliteitsbureau met EBM hoogleraar en een uitgewerkt visitatiesysteem. Een bloeiende vereniging, toch ?

Grijs, grijzer, grijst

Toch zit de NVAB volledig in het slop. Ik kom daarop naar aanleiding van het recente rapport Profiel en producten van de bedrijfsarts. Het doel was – begreep ik - een moderne visie over het vak te schetsen. Een saaiere en grijzere voorstelling van mijn werk en vakgebied heb ik echter niet gelezen. Neem een exemplarische zin als: een product is een opzichzelfstaande en dus in beginsel afzonderlijk te benoemen activiteit, waarvoor indien relevant een factuur kan uitgaan. Nu lever ik persoonlijk (al dertig jaar) geen producten, maar verleen wel diensten. Maar dit cruciale onderscheid lijkt te subtiel voor de opstellers.

Waar is de klant ?

De bedrijfsarts wordt neergezet als routine professional volgens verdienmodel uurtje – factuurtje, werkend vanuit productcluster A,B en/of C. Geen wonder dat er niemand meer voor ons vak kiest.

Nergens wordt duidelijk wat het resultaat is van zijn en/of haar handelen. Echt problematisch is dat de klant geheel niet in beeld is. Alles lijkt gebaseerd te zijn op het adagium: wat dokter doet is goed. Alles komt voor de bakker, als je bedrijfsarts maar in de zorg positioneert. Geloof ons nu maar !

Bent U al bekeert ?

Over geloven gesproken: het stuk wordt – heel bijzonder - ‘opgevrolijkt’ met een tiental geboden van de bedrijfsarts. Ja, u leest het goed: van de bedrijfsarts of had er eigenlijk voor moeten staan ? 

De NVAB presenteert deze 10 ‘normerende uitgangspunten’– zo stellen de schrijvers – omdat die van belang zijn voor de kwaliteit van het werk van de bedrijfsarts. Het zijn korte statements die ‘duidelijk moeten maken waarop ‘we’ aanspreekbaar zijn. Het zijn ‘onze’ tien geboden’. ‘Wij houden ons aan die geboden, aldus de schrijvers, maar ‘wij vinden ook dat anderen ons daaraan kunnen en moeten houden’.

Ik begrijp eruit dat de NVAB schriftgeleerden vanaf het moment van goedkeuring door de ALV in november 2012 in rotten van tien klaar staan om ‘ons’ bij de les te houden. Het nieuwe polit bureau groet U.

Gebod tien: de aap uit de mouw ?

Het tiende gebod is de afsluitende klapper: ‘Goede bedrijfsgeneeskundige zorg wordt geleverd volgens afspraken die vooraf zijn overeengekomen met opdrachtgevers. Zulke overeenkomsten zijn bestand tegen een kwaliteitstoets zoals in deze tien geboden bedoeld. De bedrijfsarts is zelf voor die toets verantwoordelijk’.

Toegegeven, het is een beetje taaie tekst, maar begrijp ik het nu goed dat die Tien Geboden van de NVAB eigenlijk zijn bedoeld om de opdrachtgevers - die doerakken van werkgevers - de maat te nemen en bij de les te houden. De NVAB maat wel te verstaan !

Gelovige instemming: hallelujah !

Het rapport zal ongetwijfeld met algemene stemmen worden aangenomen, net als al die andere rammelende strategie rapporten als De bedrijfsarts – dokter en adviseur uit 2007 en de recente Strategische leidraad 2010-2015. De Commissie heeft namelijk gesproken en de bedrijfsartsen zijn een volgzaam volkje. Maar mag ik even de vraag stellen: wie bedenkt nu zo iets ?

Het kan beter: De Nieuwe Bedrijfsarts

Dit rapport gaat bij mij zo de prullenbak in. Al jaren ben ik bewust geen NVAB lid, want de NVAB is te sociaal conservatief. En nu worden ze ook nog eens echte ‘true believers’. Het wordt guur in Nederland. Maar lees eens het Manifest De Nieuwe Bedrijfsarts als je wilt weten hoe het anders, beter kan.

En: binnenkort op weblog De Nieuwe Bedrijfsarts: de zevendelige feuilleton De NVAB en het dode spoor - over waar het nu eigenlijk verkeerd gaat en vooral: wat er aan te doen.