vrijdag 21 maart 2014

TERUG NAAR DE BEDOELING - EEN NIEUW PLATFORM VOOR DE ONDERNEMENDE BEDRIJFSARTS




      TERUG NAAR DE BEDOELING

       
Een nieuw initiatief van bedrijfsartsen: Terug naar de Bedoeling

Op initiatief van De Nieuwe Bedrijfsarts is op 18 maart 2014 Terug naar de Bedoeling (TB) opgericht. Een platform van én voor bedrijfsartsen, die innovatief, ondernemend, adviserend en organisatiegericht te werk (willen)gaan, met als motto: dat kan anders, dat kan beter.

 
 




Voorjaar 2014: Code rood voor de bedrijfsarts

 

§  De directe aanleiding voor de oprichting van het platform TB is het recent uitgelekte SER plan Elementen voor een toekomstgericht stelsel van arbeidsgerelateerde zorg (januari 2014) én de gebrekkige reactie daarop van de beroepsvereniging van bedrijfsartsen, de NVAB.

 

§  In dit SER plan wordt de huidige bedrijfsarts afgeschaft, de arbodienst uitgekleed, én de gehele infrastructuur rond de verzuimbegeleiding over hoop gehaald. De grote verliezer in dit plan is echter het bedrijf/organisatie want die is/wordt als klant 'afgeschreven'. Ook de(mede)werkers zullen hier geen profijt van hebben.

 

§  Het lijkt erop alsof 'de polder wikt en beschikt' en de bedrijven, arbodiensten, en bedrijfsartsen louter lijdend voorwerp zijn. Het is daarom code rood voor de bedrijfsarts. Dit ondoordachte plan moet (per direct) van tafel.

 

§  Dit is helaas niet de reactie en/of het standpunt van de beroepsvereniging van bedrijfsartsen, de NVAB. Die probeert in de polder de kool en de geit te sparen. Een teken van gebrekkig leiderschap. Maar is er nog meer aan de hand.

 

Herdefiniëring van bedrijfsgezondheidszorg in arbeidsgerelateerde zorg is ondoordacht.

 

§  In louter acht woorden 'Ik spreek daarom vanaf hier over arbeidsgerelateerde zorg' herdefinieert de Minister van Sociale Zaken in de brief van 10 juli 2013 in één pennenstreek het gehele vakgebied én sociaal geneeskundig denkraam van de bedrijfsarts.

 

§  Wellicht onbedoeld (?), maar zeker ondoordacht. Deze herdefiniëring van het werkveld heeft vergaande en vooral onvoorziene implicaties. Taken, rollen en verantwoordelijkheden van alle spelers binnen de bedrijfsgezondheidszorg - arbodienstverlening worden - zonder nadere uitwerking - herschreven.

 

§  Het werkveld wordt vanaf nu door louter een Ziek en Zorg (zz) bril bekeken. Het is terug naar de tijd ' toen ziek gewoon nog ziek was '. Een vergaande medicalisering van de sociale zekerheidsvraagstukken, sociaal maatschappelijke en organisatie problematiek is het vanzelfsprekende gevolg.

 

§  Dat blijkt ook in dit SER plan: de oude klant - het bedrijf- wordt afgedankt, een ondefinieerbare nieuwe klant 'de werkenden' geïntroduceerd. Preventie en verzuimbegeleiding gescheiden. De bedrijfsarts wordt losgekoppeld van zijn context, de organisatie. Oplossingsgericht adviseren en maatwerk wordt daardoor onmogelijk gemaakt. Het sociaal geneeskundig denkraam/paradigma afgeschaft, want klantvraag is/wordt gereduceerd tot een individuele zorgvraag van een 'werkende'. 

 



 
 
 

Het is tijd om Terug te gaan naar de Bedoeling. Want: waar ging het ook al weer om ? Aan de hand van tiental statements

 

1.      Wie is de klant ?  Het bedrijf, de organisatie is het aangrijpingspunt

 

In de bedrijfsgezondheidszorg - het woord zegt het al - is het bedrijf de klant. Het bedrijf als organisatie - niet primair gezien als werkgever. Dat is de zon waar alles omdraait. Elke organisatie(vorm) kent zijn eigen plussen en minnen en het is de kunst van de bedrijfsarts om daarin mee te bewegen en oplossingsgericht te adviseren. Het sociaal geneeskundig denkraam (systeem benadering) is daarbij het kompas om op te varen. Dat gaat verder dan alleen sociaal medische begeleiding van individuele medewerkers.

 

2.      Bedrijfsgezondheidszorg - arbodienstverlening is professionele zakelijke dienstverlening en dat moet zo blijven

 

Arbodienstverlening is net als de advocatuur, accountancy, consultancy een vorm van professionele zakelijke dienstverlening ( professionals service firms) en is nu gepositioneerd in het private domein in de zakelijke dienstverlening op business to business basis. Dit heeft veel goeds gebracht en de rapportcijfers zijn ruim voldoende. Er is geen reden om deze positionering te veranderen. Positionering in de zorg impliceert ontkoppeling van de huidige klant. Zo houden dus is het parool.

 

3.      De 'werkende' is een niet-functioneel containerbegrip. Focus op doelgroepen en/of veelvoorkomende beroepen en branches.

 

Het geïntroduceerde begrip werkenden - omschreven als (flex-)werknemers, zzp-ers, werkzoekenden, mantelzorgers,of vrijwilligers - is een niet functioneel containerbegrip. Het betreft eigenlijk iedereen (minus huisvrouwen en - mannen) tussen de 16 en 67 jaar. Met een dergelijk containerbegrip/omschrijving valt niet te werken. Een maatwerk benadering op basis van heldere doelgroepen(segmentatie) is zinvoller. Daarbij valt te denken aan gericht aanbod/aanpak op meest voorkomende beroepen en branches.

 

4.      Niet terug naar individu gebonden zorgvraag. Denk sociaal geneeskundig !

Het herdefiniëren van bedrijfsgezondheidszorg in arbeidsgerelateerde zorg - met als startpunt een individu gebonden zorgvraag, is een stap terug in de tijd. Het ondergraaft het sociaal geneeskundig denken (mens,werk én organisatie) en staat haaks op de noodzakelijk paradigma verschuiving van zz (ziek en zorg) naar gg- (gezond en gedrag) denken, zoals eerder door de Raad voor de Volksgezondheid (RVZ) is bepleit.
 
 
                       
 

5.      Voor de goede orde: bedrijfsgezondheidszorg is geen vorm van te verzekeren zorg (het zgn basispakket Zvw), want voldoet niet aan pakket criteria

 

De bedrijfsgezondheidszorg bevindt zich nu in de kolom sociale zekerheid, én niet in de zorg. Dat is goed, want daar hoort het thuis. Voor de goede orde: het is geen vorm van te verzekeren zorg (het zgn basispakket Zvw),want voldoet niet aan de pakket criteria. Structuur en financiering van zorg en sociale zekerheid moeten zoveel mogelijk gescheiden blijven, want door de complexiteit van beide systemen zullen hybride modellen tot chaos en onbeheersbaarheid leiden. In plaats van de bedrijfsarts in de zorg te positioneren is het beter de zorg klant/bedrijfsgerichter te laten werken. Kwestie van andersom  aanvliegen.

 

6.      De bedrijfsgezondheidszorg moet helemaal niet op de schop, want er is geen systeem probleem, dus een stelselwijziging is niet noodzakelijk.

 

Er zijn stemmen die zeggen dat de bedrijfsgezondheidszorg op de schop moet. Dat de verzuimbegeleiding corrupt en de bedrijfsarts niet onafhankelijk is. Dat de financiering van de bedrijfsgezondheidszorg het basis probleem is en dus dat een grote stelselwijziging noodzakelijk is. Maar deze critici dragen geen harde, zwaarwegende  en overtuigende argumenten hiervoor aan, en maken zich op deze wijze schuldig aan stemmingmakerij. Dat moet stoppen. Onderzoekscijfers naar onder andere klanttevredenheid tonen juist het tegenovergestelde aan.

 

7.      Duidelijke keuze: Scenario Eén - plus: het betere alternatief

KPMG Plexus schets in haar rapport Scenariostudie Arbeidsgerelateerde zorg een vijftal scenario's. De Minister van Sociale zaken verzocht de SER met name naar een combinatie van scenario twee (huisarts specialist model) en drie (sectorale/regionale aanpak) te kijken. Aangezien het huidige systeem afdoend werkzaam (zie de evaluaties en rapportages) is een grote stelselwijziging niet noodzakelijk. Blijft scenario Eén Plus over: een keuze voor kleine aanpassingen van het huidige stelsel, maar met een scherp oog voor innovatieve verbeteringen.

8.      Innovatie: waarop gewacht ? Aan de slag ermee !

Er bestaan veel ideeën ter verbetering van de dienstverlening zoals branche gericht werken, sectorale en/of regionale aanpak, en klinische arbeidsgeneeskunde. Daarnaast is er een breed scala aan best practice voorbeelden voor handen, die navolging verdienen. Vaak zijn het goede ideeën. Maar waarop gewacht ? Laat zien dat het goede idee het winnende idee is. Daar is geen goedkeuring en/of stempel van overheid voor nodig, want het is professionele zakelijke dienstverlening. Aan de slag ermee is dus het uitdagende adagium.

9.  Hou de markt scherp. Geen algemeen verbindende maatregelen gewenst.

De werkvloer van BV Nederland heeft behoefte aan innovatie en maatwerk, niet aan algemeen verbindende maatregelen, met nog meer regelgeving en bureaucratie.

10. Tijd voor een ander, fris geluid. Bekijk het eens door een andere bril.

De beroepsvereniging van bedrijfsartsen, de NVAB, heeft - op basis van een kathedraal aan regelgeving- een monopoliepositie ten aanzien van de ontwikkeling van het vak/beroep van bedrijfsarts. Toch zijn veel van haar standpunten betwistbaar en discutabel. Dat kan anders, dat kan beter. Terug naar de Bedoeling gaat daarom op basis van argumenten de intellectuele strijd én concurrentie met de NVAB aan. De volgende stelling moge daarbij als voorbeeld dienen: Het is beter de focussen op excellente dienstverlening dan een standpunt als ‘iedereen heeft recht op een bedrijfsarts’ aan te hangen. Als aftrap van de discussie verschijnt binnenkort een pamflet met tien uitdagende stellingen op de site van De Nieuwe Bedrijfsarts.

Terug naar de Bedoeling is een initiatief van De Nieuwe Bedrijfsarts.

Voor meer informatie wordt verwezen naar de site van De Nieuwe Bedrijfsarts - zie link: http://denieuwebedrijfsarts.blogspot.nl/.  Eerder verschenen daar oa: Het Manifest De Nieuwe bedrijfsarts ( oktober 2011)  en het Tweede Manifest De Nieuwe bedrijfsarts ( april 2013)  


 

Geen opmerkingen:

Een reactie posten