Visitatie voor bedrijfsartsen à la de NVAB – wat kan en moet je ermee ?

Binnenkort – om precies te zijn over 7 weken – moet ook ik ‘opdraven’ voor de visitatie – model NVAB. Om eerlijk te zijn kijk ik daar met gemengde gevoelens naar uit.  

Open brief met verzoek tot uitstel

Al in 2008 heb ik namelijk in een open brief aan de NVAB voorgesteld om deze exercitie uit te stellen omdat ik het inhoudelijk niet deugdelijk én afdoende voldragen vond.

Daar heb ik overigens nooit een officiële reactie op mogen ontvangen. Maar even zo goed heeft de ALV van de NVAB op 5 november 2008 met meerderheid van stemmen voor het NVAB voorstel van visitatie gekozen. Naar verluid met 56 stemmen voor en twaalf tegen. Verplichte visitatie als onderdeel voor herregistratie per 1 jan 2011 was daarbij een feit. Ben ik tegen visitatie ? Nee, in het geheel niet, maar dit model is onvoldragen. Waarom ?

Kwaliteitsvragen

In mijn kritiek heb ik me laten leiden door de twee basale kwaliteitsvragen:

1. doen we de goede dingen, en
2. doen we de dingen die we doen, goed ?

Kritische kanttekeningen

Samengevat had ik de volgende kritiekpunten:

1. de huidige opzet voldoet niet in één van haar hoofddoelstellingen van de NVAB (doelstelling nummer 3):  het voorkomen van ondermaats functioneren. Deze is namelijk op geen enkele manier geoperationaliseerd. De aanname daarbij lijkt  te zijn: als wij ( de voorhoede) nu ons best doen, volgt de rest (achterhoede) vanzelf. In de praktijk komt het erop neer dat de visitatie bewerkstelligt dat de‘goeden’ de bevestiging en waardering voor hun goede functioneren krijgen. De middengroep wordt middels het middel visitatie verder opgewaardeerd - dat is de echte winst. De ‘ondermaatsen’ ( statistisch te verwachten aantal: minimaal 50) blijven ongemoeid en kunnen ongedeerd door de te grote mazen van het visitatienet zwemmen, hetgeen de NVAB mede verantwoordelijk maakt voor deze underperformance.
2. de visitatie is onvoldoende geborgd en geïncorporeerd in de nu operationele kwaliteitssystemen, wat juist vanuit kwaliteitsoogpunt onwenselijk is
3. de huidige opzet houdt te weinig rekening met de grote verschillen in werksetting van de bedrijfsartsen en met name van de zelfstandig opererende bedrijfsartsen
4. de verwachte uitkomsten staan niet in verhouding tot de gevraagde inspanningen van zowel de bedrijfsartsen als derden. Bij een economische activiteit van ruim 2 miljoen euro op jaarbasis had men een duidelijker omschreven resultaat mogen verwachten. 
5. Het Canmeds model - variant KNMG (beschrijving in werkvelden ipv rollen zoals in het originele Canmeds model) is niet bruikbaar in de bedrijfsartsen praktijk. De uitwerking is voornamelijk intentioneel van aard en niet verder geoperationaliseerd naar de praktijk.Wensdenken gaat voor werkelijkheid. Voorbeeld: 'de bedrijfsarts vertoont adequaat persoonlijk en interpersoonlijk professioneel gedrag'. Kan iemand mij uitleggen wat daar precies mee bedoeld wordt ? wanneer is het gedrag van de professional adequaat te noemen, wanneer niet meer en waar zit de nuance ? En zo staan er per  elk van de zeven werkvelden ( medisch handelen, communicatie, samenwerking, kennis en wetenschap, maatschappelijk handelen, organisatie en professionaliteit) steeds vier van dergelijke intentionele container statements.

Het NVAB visitatiemodel is toch bovenal een gemiste kans. Het had met evenveel gemak zoveel beter gekund.

Alternatieve visitatie modellen kwamen niet door de eigen gemaakte NVAB ballotage

In reactie op het NVAB model zijn meerdere partijen waaronder Arboned en de Werkplaats aan slag gegaan om betere alternatieven te ontwerpen, nadat dat een bezwaar procedure bij het College voor Sociale Geneeskunde (CSG) daarvoor de mogelijkheid had geopend. Maar ‘de alternatieven’ hebben zich echter totaal verkeken op de bereidwilligheid én het innovatief vermogen van de NVAB. Aangezien de NVAB van het CSG zelf de regels voor alternatief modellen mocht vaststellen is tot op heden geen ander model door de NVAB ballotage heen gekomen. Een mooi voorbeeld van hoe de slager zijn eigen vlees keurt.

Terug naar huidige tijd:

Ik ben nu ruim zes maand met dat visitatie model  à la de NVAB in de weer, want mijn herregistratie als bedrijfsarts hangt daarvan af. Het CBO computersysteem werkt goed en maakt alles mooi overzichtelijk. Een dikke plus voor de technische kant dus.

Echt problematisch voor mij is én blijft de cornerstone van het KNMG visitatie systematiek: het Canmeds model met haar zeven werkvelden. Dit model past niet in mijn professionele werkelijkheid. Zo kan ik mijn advies werk niet goed in het model kwijt en dat is al gauw 40% van mijn werkzaamheden.Veel van mijn activiteiten en werkzaamheden zijn namelijk niet te beschrijven als medisch handelen. Het model is teveel geënt op het medisch specialistisch werken, én voor sociaal geneeskundig denken, handelen en advisering is onvoldoende plaats. De wereld van de bedrijfsarts is nu eenmaal totaal anders dan die van een medisch specialist ( uroloog, chirurg, orthopeed, of psychiater). Het enige wat ons eigenlijk bindt is dat we allen in het verleden een basale medische opleiding hebben genoten.

Nu ben ik een echte modellen man. Goede modellen zijn prettig, handig en functioneel: ze vatten complexe zaken samen, vereenvoudigen zodat je door de bomen het bos weer kunt zien, geven inzicht en ruimen op. Dit model klemt en schuurt daarentegen. Het irriteert en werkt tegen. Kortom: het past niet bij mij. Het is niet functioneel, en is niet werkbaar. Breder gekeken: het KNMG Canmeds model standaardiseert, uniformeert en formatteert de opleiding, bij en nascholing, de visitatie en dus op termijn het gehele denken en handelen van de medische professional. Waar een verkeerde mal wel niet toe kan leiden !

Hetzelfde geldt voor de richtlijnen audit. Ik denk, handel en beslis blijkbaar anders dan de richtlijnenmakers hebben bedacht. Maak andere keuzes. Voldoe dus niet aan de ‘heilige schrift’ van de richtlijnenmakers, en dat schijnt te moeten.

Gemengde gevoelens: 28 juni 2012 is de dag

Gemengde gevoelens schreef ik toch ?  Ja zeker: de niet zo positieve gevoelens zijn bovenstaand ruim aan bod gekomen. De plezierige zijn nog in aantocht. Want ik kijk bijzonder uit naar de visitatie live op donderdagmiddag 28 juni vanaf 13.30 uur te Rotterdam. Dat wordt een interessante wedstrijd. De werkelijkheid (DNB- De Nieuwe Bedrijfsarts in het geel) versus de regels (NVAB in het groen): wie wint ? De uitslag kunt U lezen op 29 juni op dit weblog.