De toekomst van de bedrijfsarts - wat zit er in het vat ?

Vorige week ontving De Nieuwe Bedrijfsarts een interessante nieuwsbrief van Immediator bedrijfsartsen, met daarin een aardig overzicht van de mogelijke consequenties van de nu circulerende plannen.

 

En: de implicaties zijn zeer verstrekkend ! Het meest ingrijpend  zijn:
a. bedrijfsarts wordt losgekoppeld uit zijn huidige context - het bedrijf, de organisatie - de klant dus

b. er vind een ontkoppeling van verzuimbegeleiding en preventie plaats - een bewezen sterke combinatie

c. de bedrijfsarts wordt 'herlabeld' als arbeidsgeneeskundige

d. bedrijfsarts is adviseur af en weer terug als dokter in haar moederschoot, de zorg

 

Heel bijzonder allemaal, zeker als je blijft worstelen met de kernvraag: wat was het probleem ook al weer dat moest worden opgelost ? 

 

Laat het duidelijk zijn:  er is geen systeemprobleem ! en dus is een stelselwijziging niet aan de orde. Zelfs buitengewoon schadelijk.

 

Of om het in de KPMG- Plexus scenariostudie termen te gieten. De Nieuwe bedrijfsarts is voor scenario 1- plus: in de kern houden zoals het nu is (want in de kern goed functionerend) - plus verbeteringen doorvoeren zoals het invoeren van het arbeidsomstandigheden spreekuur en het doorvoeren van innovaties. 

 

Het adagium is nog altijd: bedrijfsarts de zorg uit en het bedrijf in !

Ter verdere toelichting leze men de blog daarover op artsennet

 

By the way: maar waar komen deze bijzondere ideeën dan plotseling  zomaar vandaan ?

 

1. dat is niet plotseling, want hier is met name door de FNV, in samenspraak met NVAB , al jaren naar toe gewerkt. Ter verdere toelichting : men leze daarover de blog: De huisarts als de nieuwe poortwachter van verzuim en claimbeoordeling en Verzuim de new battle field ?

 

 

2. Dit alles kan worden gezien als een herschikking van de macht in de polder. De 'werkvloer' van BV Nederland heeft daarbij zoals gewoonlijk het nakijken en betaalt - as usual- de (gepeperde) rekening daarvoor. Tenzij U natuurlijk er mede voor zorgt dat deze plannen geen doorgang vinden.

 

Ter illustratie: onderstaand de inschatting van Immediator bedrijfsartsen over de stand van zaken anno 1 februari 2014

 

 

Wat zijn de ideeën:

·        Verzuimbegeleiding gaat van de arbodiensten over naar de eerste lijn gezondheidscentra. Financiering zou kunnen plaatsvinden via (CAO)fondsen beheerd door sociale partners en de zorgverzekeraars (voor interventies);

·        De arbodiensten blijven zich bezig houden met advies arbeidsomstandigheden en preventie en second opinions bij arbeidsgerelateerde problematiek. Zij krijgen een meer toezichthoudende rol, mogelijk ook aangestuurd door sociale partners via raden van toezicht etc. Daarnaast heeft de nieuwe secretaris-generaal (Maarten Camps) van het ministerie van Economische Zaken voorstellen gelanceerd waarbij de werknemersverzekeringen worden gecollectiveerd in een basisvoorziening met beperkte solidariteit. Hierdoor wordt het financiële risico voor werkgevers enigszins verzacht en is aanvullend te verzekeren door bedrijf, individuele werknemer dan wel cao-fonds mogelijk;

·        Als werkgevers niet mee willen gaan doen zouden vakbonden voor hun leden eventueel het arbeidsongeschiktheidsrisico willen verzekeren al of niet via een pensioenconstructie;

·        Bedrijfsartsen (deze term verdwijnt, het worden nu arbeidsgeneeskundigen) krijgen behandelbevoegdheid in de verlengde arm van de huisarts, daarmee moet het vak aantrekkelijker worden;

·        Veel elementen komen van FNV van enkele jaren terug;

·        Voorstel past in Europese context.

 

Knelpunten en mogelijke consequenties van het voorstel zijn:

·        De koppeling tussen werkgever en bedrijfsarts verdwijnt en gaat problemen opleveren als bijvoorbeeld de toewijzing op postcode werknemer gaat gebeuren. Bedrijven kunnen dan met veel te veel bedrijfsartsen geconfronteerd worden (die een wettelijke toegang tot het bedrijf hebben). Grote bedrijven die eigenrisicodrager zijn en met eigen-regiemodel, interne arbodienst of maatwerkregeling werken mogen dat  waarschijnlijk blijven doen zodat dit probleem wordt opgelost;

·        Enorme verandering ten opzichte van huidige model;

·        Ook in dit voorgestelde model houdt het bedrijf de regie op verzuim en draait direct of indirect voor de kosten op. Schadelastbeheersing wordt lastiger;

·        De reorganisatie van de arbo bedrijfstak met een omzet van € 700 miljoen gaat erg veel geld kosten;

·        Werkgeverspartijen zullen zwaar gaan inzetten op wisselgeld; o.a. afschaffen van de ontslag bescherming;

·        Vermoedelijk sterke medicaliseringsgolf met toename verzuim en zorgkosten (de commissie verwacht echter een daling).

 

Deense model

Het voorstel wat nu in de SER ligt (en verder uitgewerkt wordt in samenwerking met TNO) wordt ook wel het Deense model genoemd. Falke & Verbaan heeft vorige week in samenwerking met Astri een studiereis georganiseerd naar Denemarken om daar uitgebreid met arbodienstverleners, overheid, sociale partners en academische onderzoekers te spreken. Samen met een aantal arbodiensten, zelfstandige bedrijfsartsen, arbeidsdeskundigen en verzekeraars en enkele bestuursleden van OVAL, NVAB en NVvA hebben zij kennis genomen van het Deense model.

Hierbij volgen enkele interessante bevindingen:

·        Denemarken heeft in totaal ongeveer 160 bedrijfsartsen, inclusief gepensioneerden;

·        De verplichte aansluiting bij een arbodienst is in 2003 afgeschaft en heeft deze bedrijfstak vrijwel de nek omgedraaid;

·        Bedrijfsartsen werken alleen bij enkele grote bedrijven en als klinisch arbeidsgeneeskundigen in 5 regionale ziekenhuizen;

·        Werkgevers hebben een zeer beperkt eigen risico, na 4 weken verzuim is er een looncompensatie door de gemeente waar de werknemer woont. De casemanager van het jobcenter van de gemeente probeert dan in spoor 1 en 2 te re-integreren, maar de werkgever mag de werknemer na 120 dagen verzuim ontslaan. Re-integratie is zeer moeizaam in tegenstelling tot re-integratie van WW’ers. Er is een hoge arbeidsmobiliteit en weinig ontslagbescherming;

·        Het verzuim ligt rond de 4.5%;

·        De eigen huisarts van de werknemer informeert de werkgever en de casemanager van de gemeente over mogelijkheden en beperkingen via de "fit note". De casemanager van de gemeente beschikt over alle medische informatie met toestemming van de werknemer. Er zijn heel weinig juridische conflicten in verband met arbeidsongeschiktheidsuitkeringen;

·        Er is een grote mate van consensus over dit systeem onder sociale partners in Denemarken;

·        Kosten voor overheid zijn zeer hoog.